22.02.2023

Oświęcim. Archeologiczne odkrycie przy ul. Bulwary. To drewniana żydowska mykwa

Fragment historycznej mykwyW trakcie prac przy budowie podziemnego parkingu przy ul. Bulwary archeolodzy odkryli kolejne znalezisko związane z żydowską przeszłością miasta. Nieopodal Parku Pamięci Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu archeolodzy zlokalizowali pozostałości po pierwszej, drewnianej mykwie. Dyrektor Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu mówi, że jest to wyjątkowe odkrycie w skali Europy.
– Odnalezione w Oświęcimiu pozostałości mykwy to odkrycie jedyne w swoim rodzaju, z pewnością na skalę europejską. Oceniamy, że pochodzą one z XVII lub XVIII wieku, a mogą być jeszcze starsze. Jego wyjątkowość dotyczy jednak nie tylko okresu z którego pochodzi, ale także bardzo dobrego stanu zachowania oraz tego, że w tej części Europy praktycznie nie zachowały się niemal żadne ślady po drewnianej zabudowie żydowskiej związanej z religijnym rytuałem – mówi Tomasz Kuncewicz, dyrektor Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu.
Miasto, na którego zlecenie powstaje inwestycja zamierza podjąć działania, aby zachować i odpowiednio wyeksponować ostatnie archeologiczne odkrycie. – Jest to dość skomplikowane przedsięwzięcie. Mamy do czynienia z zabytkową drewnianą mykwą, którą w pierwszej kolejności musimy odpowiednio zabezpieczyć. Liczymy, że uda się nam znaleźć firmę, która ma odpowiednie doświadczenie z podobnymi obiektami. Znalezisko na pewno trzeba będzie przenieść w inne miejsce, aby można było przeprowadzić też niezbędne prace konserwujące drewno. Pracujemy też nad formą i sposobem jej wyeksponowania. Wszystko odbywa się pod nadzorem konserwatorskim – wyjaśnia zastępca prezydenta Oświęcimia Andrzej Bojarski.

 
 
 
 

Dyrektor Muzeum Żydowskiego przypomina, że drewniana mykwa znajdowała się nieco poniżej murowanej, której pozostałości odnaleziono w Oświęcimiu kilka tygodni temu. Po wstępnym rozpoznaniu można założyć, że najnowsze znalezisko pochodzi z XVII lub XVIII wieku, jednak wedle historyków zachowana drewniana zabudowa może być jeszcze starsza. Początki żydowskiej historii w Oświęcimiu sięgają bowiem już drugiej połowy XVI wieku. Wówczas to we wspomnianej okolicy powstała pierwsza synagoga oraz cmentarz. Choć na ziemiach polskich mykwy były zazwyczaj osobnymi budynkami, to tworzyły kompleks wraz z innymi religijnymi instytucjami judaizmu. Można więc założyć, że zachowane pozostałości dotyczą już najwcześniejszego okresu bytności Żydów w Oświęcimiu.

Fragment drewnianej mykwy, Stam zachowania obiektu oceniają konserwatorzyDrewniane schody prowadzące do mykwyArcheolodzy i konserwatorzy oceniają stan drewnaFragment drewnianej mykwyZejście drewnianymi schodami do środka znaleziska