Oświęcim to stare miasto, którego początki sięgają XII wieku. Zachowane zabytki i ślady przeszłości nadają mu specyficzny klimat. 800 letnia historia Oświęcimia ma w swoich kartach tragiczne lata. Podczas II wojny światowej Niemcy wybudowali w Oświęcimiu największy w historii ludzkości obóz zagłady KL Auschwitz-Birkenau, w którym zostało zgładzonych w latach 1940 – 1945 od 1,1do 1,5 mln ofiar. Było to niewyobrażalnym dramatem, największym złem, jakie kiedykolwiek człowiek mógł wyrządzić drugiemu człowiekowi. Dlatego też KL Auschwitz-Birkenau, na którego terenie 2 lipca 1947r. utworzono Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, musi być dla świata przestrogą i wezwaniem do poszanowania podstawowych wartości: prawa do życia człowieka, jego wolności i godności. Pamięć o tym, co wydarzyło się w KL Auschwitz-Birkenau podczas II wojny światowej oraz obecność na jego terenie muzeum stała się punktem wyjścia do konstruktywnego myślenia o przyszłości.
Dziś Oświęcim, miasto liczące ponad 40 tysięcy mieszkańców, jest ośrodkiem licznych inicjatyw pokojowych, miejscem spotkań ludzi różnych narodowości bez względu na religię i przekonania, miejscem gdzie nowe pokolenia pragną budować przyszłość bez wojen i przemocy. Szansą dla miasta jest stworzenie otwartego, wielonarodowego i wieloreligijnego ośrodka refleksji i dialogu. Postawić więc należy na takie wartości jak współistnienie, pojednanie, miłość, pokój, tolerancja, dialog, pamięć, wolność, porozumienie, świat bez przemocy. Życie pokazuje bowiem jak ludzie i narody niewiele o sobie wiedzą, o swojej historii, kulturze, religii, obyczajach i przekonaniach.
Miasto Oświęcim od wielu lat prowadzi działania na rzecz pokoju dążąc do tego, aby było postrzegane w świadomości ludzi jako miejsce zrozumienia międzyludzkiego, tolerancji między narodami, dialogu społecznego, poszanowania dla innych kultur, ras, przekonań, narodowości. Wizerunek, do którego miasto dąży, a który jest konsekwentnie realizowany poprzez opisane poniżej działania, można określić hasłem „Oświęcim – Miasto Pokoju”.
