3 września 1291 roku Oświęcim otrzymał z rąk księcia Mieszka potwierdzenie nadania praw miejskich. W tym roku mija 730. rocznica od tamtych wydarzeń.
Od lat ten dzień obchodzony jest jako Święto Miasta Oświęcimia. Z tej okazji w Oświęcimskim Centrum Kultury, dzisiaj o godzinie 17, odbędzie się uroczysta sesja Rady Miasta. Obok okolicznościowego przemówienia prezydenta Janusza Chwieruta program spotkania przewiduje wręczenie Medali Miasta, medalu Gloria Artis i nagrody Oświęcimskiego Orła. Uhonorowani zostaną też zawodnicy oświęcimskich klubów, którzy osiągnęli wysokie wyniki w krajowej i międzynarodowej rywalizacji sportowej oraz ich trenerzy. Sesję zakończy koncert zespołu Chilla Quartet.
Na podstawie uchwały Rady Miasta Oświęcim nr XIX/164/95 z dnia 30 października 1995 r. – 3 września został ustanowiony „Dniem Miasta Oświęcimia” i zgodnie z § 2 tej uchwały data 3 września stanowić ma szczególny dzień dla miasta, w którym odbywać się będą uroczystości o charakterze miejskim jak również imprezy kulturalne i sportowo-rekreacyjne, organizowane z udziałem społeczeństwa miasta Oświęcimia.
Nie można było bezpośrednio nawiązać do daty lokacji miasta Oświęcimia, ponieważ nie zachowały się żadne źródła dające taki przekaz. Jako najbardziej prawdopodobne przyjmuje się, że Oświęcim został lokowany w połowie XIII wieku, być może za czasów panowania księcia opolskiego Władysława.
Pierwszą datą dzienną związaną z historią naszego miasta jest dzień 3 września 1291 r., kiedy to książę cieszyński i pan na Oświęcimiu – Mieszko, rozszerzył posiadane do tej pory przez miasto przywileje, o nowy przywilej sądowniczy oraz gospodarczy. Przywilej sądowniczy, dotychczasową ławę miejską (sąd miejski) podnosił do rangi sądu drugiej instancji, od wyroków którego nie było już odwołania. Przywilej gospodarczy obejmował prawo składu soli wielickiej i ołowiu, co w przyszłości stało się podstawą rozwoju gospodarczego miasta.
Warto dodać, że 1-2 września 1934 r. obchodzono w Oświęcimiu „Święto Ziemi Oświęcimskiej”.
W 2021 roku przypada 730. rocznica nadania dla miasta nowych przywilejów. Oświęcim należy do jednych z najstarszych miast w Polsce.
