Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży – powstał w 1986 roku jako placówka kształceniowa dzięki zaangażowaniu wielu ludzi w proces polsko-niemieckiego pojednania i w dialog chrześcijańsko-żydowski. Od 1995 roku pracą MDSM kieruje polsko-niemiecka Fundacja na Rzecz MDSM.
Działalność MDSM-u, w odniesieniu do Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, wymaga wspólnego potraktowania problemu dotyczącego porozumienia zarówno pomiędzy jednostkami, jak i całymi społecznościami. Praca pedagogiczna MDSM-u opiera się więc na trzech założeniach:
- Auschwitz był zbyt bolesną lekcją dla człowieka i ludzkości, by można ją zapomnieć;
- z historii można się uczyć i wyciągać wnioski na przyszłość;
- niewiedza i nieznajomość siebie nawzajem są podstawą lęków, uprzedzeń i wrogości pomiędzy ludźmi.
Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży to miejsce przełamywania barier i wzajemnych uprzedzeń, miejsce refleksji i dalogu, ale także zabawy i odpoczynku. Z przekonania o służebnej roli Domu wobec Miasta Oświęcim i jego mieszkańców zrodziło się wiele inicjatyw kulturalnych
i edukacyjnych. W ramach swoich celów statutowych MDSM realizuje wiele projektów, w tym m.in.:
- Pamiętać o Auschwitz – Prawa człowieka w dzisiejszym świecie” – cykl warsztatów związanych z prawami człowieka;
- Międzynarodowe Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego;
- „Europejskie rozmowy” – cykl spotkań z autorytetami z dziedziny kultury, polityki, i życia społecznego;
- „Prawa człowieka zaczynają się od praw dzieci” – projekt dla młodzieży oświęcimskich szkół średnich, organizowany w ramach programu grantowego dla nauczania o prawach człowieka poprzez edukację historyczną „Menschen Rechte Bilden”.
Centrum Żydowskie – to instytucja obejmująca Muzeum Żydowskie, jedyną ocalałą z Holokaustu synagogę Chewra Lomdei Misznajot oraz Centrum Edukacyjne, łącząc miejsce modlitwy i refleksji z zadaniem upamiętniania żydowskiej przeszłości miasta. Centrum Żydowskie w Oświęcimiu jest jedynym śladem po żydowskiej obecności w mieście, w którym przed II wojną światową społeczność żydowska stanowiła 60% mieszkańców.
Otwarte w 2000 r. Centrum chroni pamięć o żydowskich obywatelach Oświęcimia oraz prowadzi nowoczesne programy edukacyjne poświęcone historii Żydów, Holokaustowi oraz współczesnym zagrożeniom związanym z nietolerancją i uprzedzeniami.
Należąc do wąskiego grona liderów edukacji antydyskryminacyjnej w Polsce, Centrum Żydowskie prowadzi programy, które pozwalają zrozumieć związek pomiędzy tragiczną historią Auschwitz i Holokaustu ze współczesnymi zagrożeniami dla demokracji: antysemityzmem, rasizmem, homofobią i innymi formami nienawiści. Centrum oferuje profesjonalne seminaria dla różnych grup zawodowych w tym nauczycieli i służb mundurowych oraz warsztaty dla uczniów i studentów, będące uzupełnieniem poznawania historii i Miejsca Pamięci – KL Auschwitz-Birkenau.
Witryny edukacyjne:
Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau – Miejsce Pamięci utworzone na terenie byłego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau, odwiedzane przez setki tysięcy ludzi z całego świata. Wśród nich są byli więźniowie, rodziny ofiar, pielgrzymi, młodzież i dorośli próbujący znaleźć przyczyny rodzenia się nienawiści i pogardy, a także na własne oczy zobaczyć miejsce, które stało się synonimem Shoah, masowego mordu i upadku cywilizacyjnego.
Im bardziej człowiek oddala się w czasie od wydarzeń II wojny światowej tym większe znaczenie mają działania edukacyjne w miejscach pamięci, szczególnie ważne dla najmłodszych pokoleń, których wiedza i wrażliwość dopiero się kształtują. Dla kolejnych pokoleń urodzonych po wojnie, historia sprzed półwiecza jest na tyle odległa, że nie identyfikują się z nią tak, jak ich rodzice lub dziadkowie.
Edukacja w miejscach pamięci, z których Auschwitz jako wyjątkowy symbol dla różnych grup narodowych i religijnych jest miejscem szczególnym, to działanie ważne dla współczesnych społeczeństw. Zarówno samo zwiedzanie terenów byłego obozu jak i towarzyszące temu działania pedagogiczne, dają ogromne możliwości kształtowania postaw młodego pokolenia. Wychowują do tolerancji, upowszechniają metody przeciwstawiania się i zwalczania takich zjawisk jak ksenofobia, uprzedzenia, stereotypy, czy dyskryminacja rasowa.
Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście – powołane do życia decyzją rządu polskiego z inicjatywy byłych więźniów, realizuje misję edukacyjną Muzeum. O Auschwitz i Holokauście można uczyć wszędzie. Jednak to właśnie na terenie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, można nie tylko zapoznać się z historią funkcjonowania obozu i uzyskać bezpośredni dostęp do relacji i wspomnień świadków, ale także na własne oczy zobaczyć świadectwa Holokaustu — ruiny krematoriów, komór gazowych i inne pozostałości poobozowe. Powszechną formą edukacji od początków istnienia Muzeum jest oprowadzanie po terenach byłego obozu przez odpowiednio przygotowanych pod względem merytorycznym i językowym przewodników.
Centrum proponuje osobom zainteresowanym pogłębieniem wiedzy szereg zajęć specjalistycznych, skierowanych przede wszystkim do nauczycieli, naukowców, studentów i młodzieży szkolnej. Ponadto MCEAH oferuje wydawnictwa edukacyjne, w tym: pakiety dydaktyczne i konspekty lekcji.
W Cetrum prowadzone są także zajęcia specjalistyczne:
- studia;
- seminaria;
- konferencje;
- pobyty studyjne;
- wykłady;
- warsztaty;
- prelekcje;
- prezentacje multimedialne;
- wystawy objazdowe.
Centrum Dialogu i Modlitwy – prowadzone przez Krakowską Fundację Centrum Informacji, Spotkań, Dialogu, Wychowania i Modlitwy, powstało w 1992 roku. Jest to instytucja katolicka, założona przez Ks. Arcybiskupa Franciszka Kardynała Macharskiego w porozumieniu z biskupami całej Europy i przedstawicielami organizacji żydowskich. Intencją Centrum założonego w pobliżu obozu Auschwitz, które w roku 1998 zostało nazwane Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, jest stworzenie miejsca refleksji, edukacji, wymiany myśli i modlitwy dla wszystkich poruszonych tym, co tu się stało. Centrum ma być formą uczczenia pamięci ofiar i ma przyczyniać się do budowania w świecie wzajemnego szacunku, pojednania i pokoju. Przygotowuje również programy studyjne dla grup i multiplikatorów. Umożliwia kontakt ze świadkami Holokaustu oraz z Muzeum Auschwitz-Birkenau. Jest miejscem refleksji i edukacji zarówno dla indywidualnych osób jak i grup.
Działania i projekty edukacyjne:
- „Miejsce zamieszkania: Oświęcim” – projekt miał na celu przygotowanie młodzieży z Oświęcimia do spotkań i dyskusji z zagranicznymi gośćmi. Młodzież stała się ambasadorem swojego miasta i poprzez kontakt z byłymi więźniami także mostem między pokoleniem Świadków a pokoleniami odpowiedzialnymi za przyszłość;
- międzynarodowe i międzyreligijne seminaria. Odbywają się w Centrum i obejmują spotkania zbyłymi więźniami, chrześcijańskimi i żydowskimi, z młodymi ludźmi z Polski, Niemiec, oraz z innych krajów, z profesorami, księżmi, rabinami;
- cykl seminariów „u progu Auschwitz” (realizowane od 1997) które nabrały międzynarodowego i międzyreligijnego wymiaru.
Oświęcimski Instytut Praw Człowieka
Największy wpływ na jakość życia na Ziemi miało w ostatnich dekadach ustanowienie i stosowanie praw człowieka. Prawa te są fundamentem cywilizowanych państw, a jednocześnie nadają sens wzrostowi gospodarczemu i materialnemu bogactwu narodów. Ta prawda w Oświęcimiu – u bram Auschwitz, symbolu podeptania człowieczeństwa – wybrzmiewa szczególnie głośno. Starają się ją światu przekazywać działające w mieście instytucje i odwiedzające Auschwitz osobistości.
Oświęcimski Instytut Praw Człowieka jest spójnikiem łączącym te głosy i przedsięwzięcia. Inicjując interdyscyplinarne dyskusje o współczesnych problemach Europy i świata, stwarzając warunki do wymiany wiedzy, doświadczeń i poglądów, OIPC dąży do upowszechnienia idei praw człowieka. Stara się przy tym mobilizować państwa i społeczeństwa oraz międzynarodową opinię publiczną do walki o przestrzeganie owych praw.
Nieodłączną częścią tej misji jest edukacja młodzieży i dorosłych pod kątem poszanowania praw człowieka. OIPC zwraca uwagę na zagrożenia dla europejskiego i globalnego bezpieczeństwa wynikające z łamania podstawowych praw ludzkich. Przekazywaniu rzetelnej wiedzy na ten temat – poprzez seminaria, projekty edukacyjne, publikacje oraz platformę elektroniczną – towarzyszy wychowanie w duchu praw człowieka, by ludzie nie pozostawali obojętni: potrafili zawczasu i skutecznie reagować na zło, a także aktywnie i ofiarnie pomagać skrzywdzonym.
Źródło: zamieszczone informacje pochodzą ze stron internetowych wymienionych instytucji.
