SAMBOR / UKRAINA
W kilku słowach o historii…
Sambor jest niewielkim miastem leżącym nad górnym Dniestrem, na skrzyżowaniu szlaków ze Lwowa na Zakarpacie i z południowo-wschodniej Polski na Wschód, do Drohobycza i dalej.
W dokumentach pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 1241 r. W 1390 roku miasto założył na prawie magdeburskim wojewoda krakowski Spytko z Melsztyna, właściciel m.in. samborszczyzny. W latach 30. XVI w. wykupione przez królową Bonę.
W 1604 w pałacu wojewody Jerzego Mniszcha przebywał car Dymitr Samozwaniec I, który poślubił jego córkę Marynę Mniszech. Stąd 28 września 1604 wyruszyła jego wyprawa na Moskwę.
Jako powiat Sambor był jednostką administracyjna w okresie I Rzeczypospolitej. Od 1772
w zaborze austriackim. Od 1919 do 1939 polskie miasto powiatowe w II RP. W 1872 r. przez Sambor przechodzi linia kolejowa z Chyrowa do Stryja. W 1903 r. Sambor otrzymuje połączenie kolejowe ze Lwowem, a w 1905 r. z Użhorodem.
Dzisiaj Sambor jest prawie 40tysięcznym miastem, tętniącym życiem, które ze względu na swoje położenie odwiedzają dosyć często polscy turyści udający się w ukraińskie Karpaty oraz ci, którzy jadą zwiedzać małe miasteczka na przedgórzu Karpackim.
Znane osobistości rodem z Sambora…
– Władysław Abraham – polski prawnik i uczony, ojciec generała Romana Abrahama, urodzony w Samborze
– Wiktor Biegański – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser, scenarzysta i producent filmowy, urodzony w Samborze
– Eugeniusz Kucharski – polski historyk, teoretyk literatury, profesor, absolwent gimnazjum w Samborze
– Juliusz Makarewicz – polski prawnik, wieloletni profesor prawa karnego Uniwersytetu Lwowskiego, w latach 1925–1935 senator II RP, urodzony w Samborze
– Stefan Nieświatowski – polski inżynier mechanik, harcerz, pracownik przemysłu chemicznego
– Andrzej Paluch – polski nauczyciel, bibliotekarz, muzyk, działacz społeczny, urodzony w Samborze
– Maciej Prus (ur. 1937) – polski reżyser i aktor teatralny, urodzony w Samborze
– Kazimierz Rolewicz (1898-1986) – polski dowódca wojskowy, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego i Armii Krajowej
– Artur Sandauer – polski krytyk literacki, eseista, tłumacz i profesor Uniwersytetu Warszawskiego, urodzony w Samborze
– Zdzisław Skowroński – polski pisarz, scenarzysta filmowy, urodzony w Samborze
– Józef Skowyra (ur. 1941) – polski polityk, poseł na Sejm IV kadencji, urodzony w Samborze
Warto zobaczyć…
…Rynek i ratusz z XVII w. Ratusz spłonął w 1637r. Pozostały tylko piwnice i lochy. Obecny budynek został zbudowany w 1668 roku, na fundamentach starego. Jest to budynek dwupiętrowy z 38metrową wieżą. Zegar na wieży został zakupiony w Pradze w 1885 r.
…Kościół Bernardynów z XV w. ufundowany przez Jana Odrowąża i żonę jego Beatę
z Tęczyna. Obrabowany i spalony przez Tatarów w 1498 r., został odbudowany przez wdowę po Janie Odrowążu.
…Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, wybudowany na miejscu drewnianej świątyni w 1738r., ufundowany przez Eliasza i Helenę Komarnickich, właścicieli Radłowic. Kościół zbudowany jest na planie krzyża, ma jedną kopułę, która rozświetla dziesięć okien oraz wieżyczkę z sygnaturką. W głównym ołtarzu znajduje się obraz Cudownej Matki Bożej. W grobowcu pod głównym ołtarzem spoczywają zwłoki fundatorów i biskupa Atanazego Szeptyckiego († w Straszewicach w r. 1779). W kościele przechowane są również portrety fundatorów. Za budynkiem kościoła stoi murowana dzwonnica, przypierająca do klasztoru bernardyńskiego.
…Kościół Jana Chrzciciela z XVI w. – jest to najwyższy, największy i najstarszy budynek miasta. Na fasadzie kościoła widnieje napis „1530”. Uważa się, że w tym roku rozpoczęto budowę świątyni. Kościół powstał na fundamentach drewnianej świątyni, wzniesionej ok. 1370r.
…Muzeum Łesia Kurbasa – właśc. Ołeksandr Zenon Kurbas (ur. 25 lutego 1887r.
w Samborze, zm. 1937 w Sandarmoch) – ukraiński aktor i reżyser, jeden z działaczy ukraińskiego odrodzenia narodowego w dobie USRR. W lecie 1920 roku wraz z grupą oddanych przyjaciół stworzył „Kijdramte” (Kijowski Teatr Dramatyczny), który jeździł z przedstawieniami po guberni kijowskiej. W 1922 roku założył filozoficzno-polityczny teatr „Berezil”. Teatr „Berezil” stał się wkrótce jednym z najpopularniejszych na terenie ZSRR, choć jego przesłanie raczej nie było zrozumiałe dla przeciętnego widza. W 1937 roku Kurbas został osądzony, skazany na zesłanie na Wyspy Sołowieckie, a później na karę śmierci za działalność antyradziecką.
Partnerstwo Miast Oświęcim – Sambor…
Umowa partnerska została podpisana w Pałacu Ślubów w Oświęcimiu dnia 3 września 2003r.
Współpracy obejmuje…
…współpracę oświęcimskiego Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo- wschodnich „Klub Samborzan”ze stowarzyszeniami samborskimi;
…wymianę sportowców oraz ich udział w zawodach organizowanych w Samborze i w Oświęcimiu;
…wymianę kulturalną, udział zespołów muzycznych i formacji tanecznych w festiwalach i konkursach organizowanych w obu miastach.
Przydatne adresy www…
strona internetowa Urzędu Miasta Sambor: www.sambircity.gov.ua
informacja turystyczna:
1. Travel Ltd „WIT” w Samborze, tel. +38 03236 07 – 02 – 07, e-mail: vit.ltd @ mail.ru
2. Travel Ltd „Voyage” w Samborze, tel. +38 03236 03 – 02 – 30, e-mail: vojag.sambir @ gmail.com
Galeria…
Kościół Jana Chrzciciela
Ratusz
Rynek
