Szlak murali w Oświęcimiu

Zachęcamy do spaceru po Oświęcimiu nietypowym szlakiem – szlakiem murali.
Miasto Oświęcim posiada unikatową kolekcję monumentalnych malowideł na budynkach zlokalizowanych w różnych częściach miasta. Większość z nich swoją tematyką nawiązuje do propagowania pokoju, przełamywania barier i stereotypów kulturowych, a także przekazywania ducha tolerancji. Stało się tradycją, iż znany artysta odsłania w Oświęcimiu zaprojektowany przez siebie mural, nawiązujący tematyką do pokojowego przesłania Life Festival Oświęcim, organizowanego przez Fundację Peace Festival. Wszystkie murale opatrzone są sygnaturami autorów.
Większość z prezentowanych murali została wykonana przy wsparciu finansowym Miasta Oświęcim.

 

KONTRABASIŚCI (1)
autor: Edward Dwurnik
lokalizacja: ul. Zamkowa
wykonany w ramach: Life Festival Oświęcim 2011
Edward Dwurnik to jedna z najbardziej rozpoznawalnych osobowości polskiej sztuki współczesnej – niepokorny i prowokacyjny, zmienny, nieprzewidywalny i pełen diabelskiego poczucia humoru. Jego prace budzą poruszenie i wywołują skrajne emocje, także wśród twórców najmłodszego pokolenia.
Oświęcim to specyficzne miejsce – kojarzy się z muzeum (Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau – przyp. red.) i z Holocaustem. Od razu pomyślałem, że powinienem namalować przedwojennych grajków, którzy graliby na kontrabasach. Okazało się, że motywacją organizatorów festiwalu jest odczarowanie tego miejsca – chcieliby żeby Oświęcim stał się normalnym miastem, nie tylko z traumą tego obozu. Stanęło na tym, że będą to młodzi ludzie, grający na pięknych, pomarańczowych kontrabasach. Te wszystkie postaci i te piękne instrumenty będą na tle mojego ukochanego błękitu pruskiego.
Edward Dwurnik o KONTRABASISTACH (źródło:2011.lifefestival.pl)

 

GITARZYSTA (2)
autor: Andrzej Pągowski
lokalizacja: ul. Śniadeckiego 22 (poniemiecki bunkier)
wykonany w ramach: Life Festival Oświęcim 2012
Znany polski grafik Andrzej Pągowski ma w dorobku ponad tysiąc plakatów, jest też autorem ilustracji do książek i prasy, okładek płyt, scenografii teatralnych i telewizyjnych oraz scenariuszy filmów i teledysków.
W momencie, kiedy otrzymałem telefon, że będę miał możliwość zrealizowania murala tutaj, w Oświęcimiu, pomyślałem, że jest w tym coś niesamowitego. Obchodzę 35-lecie pracy artystycznej – więc to dla mnie ważny rok, a wiele lat temu w Auschwitz zginęła cała rodzina mojego ojca. Pomyślałem, że ja, wracając do Oświęcimia i robiąc ten mural o pokoju, o muzyce daję dowód nie politycznej deklaracji ale pokazuję, że są ludzie kultury, sztuki na świecie, którzy poprzez swoją pracę deklarują, że chcą życia w pokoju, nie chcą wojny. Zostawiamy takie symbole a wy zastanówcie się nad tym. Tego typu deklaracje, ślady są ważne. Muzyka jest dla mnie ważna, szczególnie rockowa, dlatego dla Oświęcimia ten mural. (…) Szukałem symbolu, który zaistniałby na ulicy. Miejsce jest genialne, jest czyste, daje artyście szansę na stworzenie mocnego znaku. To nie plakat – starałem się znaleźć raczej mocny znak dla tej ściany.
Andrzej Pągowski o GITARZYŚCIE
(na podstawie wywiadu video publikowanego na: 2012.lifefestival.pl)

 

BŁOGOSŁAWIONY SPOKÓJ NICOŚCI (3)
autor: Rafał Olbiński
lokalizacja: ul. Śniadeckiego 22 (poniemiecki bunkier)
wykonany w ramach: Life Festival Oświęcim 2013
Rafał Olbiński to artysta bardzo wszechstronny i intrygujący. Malarz, ilustrator, grafik, projektant, scenograf, plakacista. Jego twórczość charakteryzuje indywidualny, niepowtarzalny styl, nieco z pogranicza symbolizmu i surrealizmu. Artysta jest niezwykle ceniony w Polsce i zagranicą. Za swoją twórczość uhonorowany został ponad 150 nagrodami. Wg znawców: „Olbiński jest malarzem-poetą, który przedstawia obraz naszego świata przy wykorzystaniu szerszej refleksji”. (źródło: www.desamodern.pl)
W tym projekcie można odnaleźć wiele znaczeń. Ma on zachęcać do refleksji, na którą obecnie nie mamy czasu. Podłączeni słuchawkami do centrali, która dokonuje za nas wyboru, oglądamy to co nam pokazują w telewizji, czytamy to, co napiszą w gazetach. Nie lubię nachalnego patosu i wizualnej propagandy, która wokół nas kwitnie – reklamy produktów, wpajania na siłę idei. Ten patos zmusza nas do emocji, którymi często nie chcemy epatować. Dlatego też projekt muralu bazuje na podstawowej estetyce, nieagresywnej w swoim przekazie. Jest on powrotem do najprostszych rzeczy w życiu, czyli piękna, którego nie zauważamy. Piękna, które zgubiliśmy w pogoni za milionem innych spraw. Piękna, które przestało być modne, a tak naprawdę jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Piękna, które nie zostało wymyślone przez agencje reklamowe. To powrót do piękna, które jest wokół nas.
Rafał Olbiński o BŁOGOSŁAWIONYM SPOKOJU NICOŚCI
(źródło: www.rmf24.pl)

 

NIEZAMIERZONY PRZYPŁYW MORZA (4)
autor: Rafał Olbiński
lokalizacja: ul. Śniadeckiego 22 (poniemiecki bunkier)
wykonany w ramach: Life Festival Oświęcim 2014
Dla mnie fascynujące jest tworzenie kontynuacji poprzedniego dzieła. Jestem niezwykle podekscytowany, gdyż mam możliwość stworzyć drugą pracę, która będzie korespondować, współdziałać z pierwszą. Będzie to ich wzajemne uzupełnianie się, tworzenie jedności, całości. Będzie to swoista wizualna konwersacja obu projektów. Dzięki temu przekaz, jaki kryje się za pracami, będzie miał większą moc, większe oddziaływanie na ludzi. Mam nadzieję, że pozwolą nam one odnaleźć piękno, którego nie dostrzegamy w codziennej pogoni.
Rafał Olbiński o NIEZAMIERZONYM PRZYPŁYWIE MORZA
(źródło: 2014.lifefestival.pl)

 

GADAJĄCE GŁOWY (5-11)
W siedmiu miejscach na terenie miasta umieszczono na murach podobizny powszechnie rozpoznawanych osób: intelektualistów, filozofów, myślicieli, naukowców wraz z krótką sentencją, będącą cytatem charakterystycznym dla ich działalności lub twórczości. Do projektu wybrano siedem postaci: Leszka Kołakowskiego (5- ul. Olszewskiego), Jacka Kuronia (6- ul. Berka Joselewicza), Marię Skłodowską-Curie (7-ul. Kościelna), Martina Lutera Kinga (8-ul. Stolarska) , Jana Pawła II (9-ul. Klasztorna), Mahatmę Gandhiego (10- ul. Bulwary) oraz Vaclava Havla (11-ul. Dąbrowskiego). Ich podobizny mają promować, szczególnie wśród młodego pokolenia, takie wartości jak: tolerancja, prawa człowieka, pokój, demokracja, społeczeństwo obywatelskie. Tematyka murali odnosi się także do wciąż aktualnych problemów współczesnego świata. Ma skłaniać do refleksji i uwrażliwiać, tak aby obecnie i w przyszłości można było trafnie rozpoznawać zagrożenia płynące z doświadczenia Auschwitz, i aby nauczyć się właściwego reagowania.
Murale wykonano w ramach projektu organizowanego przez Centrum Żydowskie w Oświęcimiu podczas Life Festival Oświęcim 2012, a jego autorami byli młodzi oświęcimianie: Tomasz Kiek (wykonanie) oraz Mateusz Makarewicz (projekty).

 

OŚWIĘCIM – IMPRESJA (12)
lokalizacja: ul. Kolbego 18 (boczna elewacja budynku usługowego)
wykonanie: 2012 r.
Mural według projektu prof. Elżbiety Kuraj–Karbowniczek stworzyli młodzi artyści ziemi oświęcimskiej: Kinga Jung, Marcelina Gajda, Krzysztof Katerla, Magdalena Kobielska, Martyna Paluchiewicz, Kinga Pawlik, Anna Żubrowska oraz autorka projektu. Mural stanowi impresję na temat panoramy przedwojennego i współczesnego Oświęcimia. Malowidło powstało w 2012 roku ramach cyklicznego wydarzenia Artyści Miastu.

 

W OŚWIĘCIMIU JEST BOSKO (13)
lokalizacja: ul. Jagiełły 10
wykonanie: 2014
Mural został wykonany w ramach programu „Małopolskie dziedzictwo – bon edukacyjny” podczas realizacji projektu: ”Razem” polsko-ukraińskie spotkania artystyczne i kulturalne podczas VII Małopolskiego Festiwalu „Jackowe Granie”. Autorem projektu murala był Dawid Szydło, absolwent oświęcimskiej szkoły salezjańskiej. Mural wykonała młodzież z Polski i Ukrainy.

 

KATEDRA (14)
lokalizacja : róg ul. Dąbrowskiego i ul. Plebańskiej (boczna elewacja Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu)
autor: Tomasz Bagiński
wykonany w ramach: LIFE FESTIVAL OŚWIĘCIM 2016
Mural o pow. ok 200 m2 to kadr ze słynnego filmu autorstwa Tomasza Bagińskiego pt. „Katedra”, który w 2003 roku był nominowany do Oscara w kategorii krótki film animowany.
Tomasz Bagiński to polski rysownik, animator, reżyser. Jest artystą samoukiem, znanym głównie jako twórca animacji. Inspiruje się malarstwem Zdzisława Beksińskiego oraz utworami Jacka Dukaja, a także kulturą popularną.

 

 

 

LIFE (15)
lokalizacja : ul. Bema 8 (elewacja boczna szkoły powiatowej)
autor: Heiko Klohn
wykonany w ramach: TAURON LIFE FESTIVAL OŚWIĘCIM 2017
Heiko Klohn to niemiecki artysta pochodzący z Dachau. Zajmuje się rysunkiem, malarstwem, grafiką projektową i plakatem, jest członkiem Związku Zawodowego Artystów Plastyków (BBK) w Monachium oraz Stowarzyszenia Artystów Dachau (KVD)

 

 

 

 

STEROWIEC [16]
lokalizacja: ul. Jagiełły 12 (boczna elewacja siedziby Banku Pekao S.A.)
autor: Jarosław Jaśnikowski
wykonany w ramach: TAURON LIFE FESTIVAL OŚWIĘCIM 2018
„Moje malarstwo jest niczym nieustanna podróż po nieodkrytych światach (…). Zabieram w nią farby, pędzle oraz płótna i maluję obrazy lub, jak ktoś woli, wstawiam okna. Dzięki tym oknom, inni ludzie mogą przenieść się tam na moment, do Światów Alternatywnych naszych wyobraźni.” Jarosław Jaśnikowski.
(źródło: www.jaroslawjasnikowski.pl)

 

 

 

DOM WEDŁUG WARTOŚCI [17-20]

lokalizacja: ul. Legionów 11  (boczne ogrodzenie MDSM)

autor: Łukasz Majerowski

„Dom według wartości” to cykliczny projekt Fundacji na Rzecz MDSM i Fundacji Konrada Adenauera, zapoczątkowany w roku 2018. Podczas otwartych debat, do których zapraszamy autorytety życia publicznego, staramy się odpowiedzieć na pytanie, jak we współczesnej polskiej rzeczywistości funkcjonują uniwersalne pojęcia etyczne, na których zasadza się praca MDSM: wolność, nadzieja, przełamywanie barier, sprawiedliwość, równość, odpowiedzialność, tolerancja, porozumienie, dialog, spotkanie, szacunek, solidarność.

Dzięki temu projektowi muralowa mapa miasta powiększył się o 4 piękne malowidła własnoręcznie podpisane przez osoby na nich prezentowane: Annę Dymną, Andrzeja Seweryna, Jurka Owsiaka i Mariana Turskiego.

Więcej o projekcie „Dom według wartości”  na  https://mdsm.pl/kultura/dom-wg-wartosci

 

 

 

 

 

 

 

 

MURAL W PARKU POKOJU [21]

lokalizacja: Park Pokoju między ulicami Tysiąclecia/Słowackiego/Dąbrowskiego 

autor: Anna Wardęga-Czaja

Mural o długości blisko 60 metrów złożony jest z sekwencji obrazów symbolicznie nawiązujących do tematyki pokojowej i odwołujących się do nazwy Parku Pokoju: gołąbek z gałązką oliwną, ludzie różnych nacji trzymający się za ręce, serce na dłoni, dłonie w uścisku czy dłonie przybijające „piątkę” w geście akceptacji. Mural zdobią też przedstawienia ptaków i roślin, symbolizujących życie i odradzanie się. Malowidło świetnie komponuje się z otoczeniem parku. Styl muralu, gdzie zastosowano uproszczone, owalne formy, jak również stonowaną kolorystykę, nawiązuje do dziecięcej kolorowanki. Artystka celowo posłużyła się taką formą, aby nadać muralowi pogodny charakter i aby był on czytelny również dla najmłodszych użytkowników parku.